Onze oproep: verhuis je geld naar duurzamere oorden! Wachten op de overheid die de banken reguleert of de banken die zichzelf reguleren, voelt een beetje als wachten op Godot. Daarom nemen wij het heft zelf in handen! Want verandering komt niet enkel van bovenaf, maar kan zeker ook van onderuit komen.
We weten namelijk allemaal dat we geen tijd hebben om te talmen. De klimaatcrisis laat zich nu al voelen, dus we moeten nu stoppen met fossiele projecten. Eén manier om dat te doen, is de geldkraan voor die projecten dichtdraaien. Dat kun jij doen door je geld weg te halen bij banken die investeren in fossiele projecten en het te verplaatsen naar een bank die investeert in de energietransitie en duurzame, sociaal verantwoorde projecten.
Op deze website vind je heel wat informatie terug over elke bank actief in België, ongetwijfeld ook over je eigen bank. Neem zeker ook eens een kijkje op www.bankwijzer.be, voor meer gedetailleerde informatie. Zo kom je te weten of jouw bank je geld investeert in fossiele brandstoffen. Daarnaast zie je ook welke banken het beter doen. Zo maak je een weloverwogen keuze over de nieuwe, duurzame bestemming van je geld!
Optie 1: Open een duurzame rekening/start met duurzaam pensioensparen/start met duurzaam beleggen
Optie 2: Verander van bank
Heb je een nieuwe bank gekozen? Contacteer die bank en laat weten dat je wil overstappen. Dankzij de Bankoverstapdienst regelen je oude en je nieuwe bank alles onderling. Het saldo op je zichtrekening wordt overgezet, net als je domiciliëringen. Bedrijven die je regelmatig betalen, zoals je werkgever of ziekenfonds, worden verwittigd. Je hebt de optie om je oude zichtrekening volledig te laten afsluiten, of die nog open te houden. Zo kun je bijvoorbeeld je zichtrekening nog behouden als je nog een hypotheek of pensioenspaarrekening hebt lopen bij je oude bank. Je spaargeld zet je wel nog steeds handmatig over naar je nieuwe bank. Meer info: www.bankswitching.be en overzicht hieronder.
Zichtrekening
Je zichtrekening verplaatsen doe je best via www.bankswitching.be. Vul het formulier in en bezorg het aan je nieuwe bank. Die neemt contact op met je oude bank en zij regelen de overstap onderling: je saldo wordt overgezet naar je nieuwe zichtrekening, je werkgever en andere instellingen die je regelmatig betalen worden op de hoogte gebracht van je nieuwe rekeningnummer. Ook je domiciliëringen kun je automatisch laten overzetten. Je kunt ervoor kiezen om je oude zichtrekening definitief af te sluiten, of ze nog open te houden. Dat kan handig zijn als je bij je oude bank toch nog een zichtrekening nodig hebt, als je er bijvoorbeeld een hypotheek hebt of aan pensioensparen doet.
Spaarrekening
Een spaarrekening verplaatsen is heel eenvoudig. Je kunt daarvoor nu ook op de bankoverstapdienst rekenen, of toch bij de meeste banken. Kan dat nog niet bij jouw bank? Geen zorgen, een spaarrekening overzetten is veel eenvoudiger dan een zichtrekening. Je schrijft het bedrag simpelweg handmatig over naar je nieuwe bank. Daarna kun je je spaarrekening bij je oude bank afsluiten.
Hypotheek
Heb je al een hypotheek lopen? Dat betekent niet dat je geen mover meer kan zijn! Er zijn verschillende opties. In periodes van lage rente kan het net interessant zijn om van bank te veranderen en je hypotheek mee te verhuizen. Ondanks de kosten die samengaan met een hypotheek verplaatsen, kan het dan goedkoper uitkomen. Klop zeker eens aan bij enkele duurzame banken voor persoonlijk advies. Heb je een rentekorting gekregen op je woonkrediet dankzij het openen van een zichtrekening? Opletten geblazen! Je kunt die korting namelijk verliezen als je van bank verandert, waardoor je maandaflossing kan toenemen. In dat geval laat je je zichtrekening bij je oude bank dus beter nog bestaan: zo vermijd je deze onaangename verrassing. Is veranderen van bank mét hypotheek te ingewikkeld of te duur? Niet getreurd! Open dan bijvoorbeeld een spaarrekening, beleggingsfonds, pensioenspaarrekening en/of een zichtrekening bij een duurzame bank. Zo kun je je hypotheek bij je oude bank laten staan en tóch een verschil maken!
Pensioensparen
Ben je nog niet begonnen met pensioensparen? Neem dan zeker eens een kijkje in de pensioenspaargids van Fairfin, waar de duurzaamste pensioenspaarfondsen in opgenomen zijn. Een 100% duurzaam pensioenspaarfonds is in België jammer genoeg zeer moeilijk te vinden, maar je kunt dus wel het beste eruit kiezen!
Stel: je doet aan pensioensparen bij je traditionele bank en merkt dat het fonds helemaal niet strookt met je waarden. Een pensioenspaarfonds vroegtijdig stopzetten en het geld opvragen kost je handenvol geld en is dus niet aan te raden. Je kunt wel stoppen met geld storten naar dat pensioenfonds en een nieuw, duurzaam alternatief openen. Je laat dan het geld van je oude pensioenfonds gewoon staan zonder nog bij te storten, terwijl je een nieuw opbouwt. Als je nog tientallen jaren te gaan hebt, is dat zeker de moeite!
Effectenrekening/beleggingen
Net als bij pensioensparen kan het heel nadelig zijn om beleggingsproducten die voor X aantal jaar vaststaan, vroegtijdig te beëindigen en het geld op te vragen. Daarom raden we aan om dat niet te doen, maar gewoon geen nieuw geld meer bij te storten bij je oude beleggingsproducten die je zou willen moven. Je kunt dan ondertussen een nieuw beleggingsproduct openen bij je nieuwe, duurzame bank. Naast beleggingsportefeuilles bij duurzame banken, loont het ook de moeite om eens te onderzoeken welke leuke duurzame coöperaties er zijn waarin je rechtstreeks kunt investeren. Inspiratie kun je vinden op www.fairfinlabel.be.
De impact van fossiele brandstoffen op de klimaatverandering staat onomwonden vast. Daarom groeit wereldwijd de roep om te desinvesteren uit deze brandstoffen. Desinvesteren is het tegenovergestelde van investeren. In plaats van geld te pompen in een bedrijf, haal je net je geld weg uit dat bedrijf.
• Op de website www.bankroute.be kan je jouw bank oproepen om niet langer in fossiele brandstoffen te investeren.
• Heeft het bedrijf of de organisatie waarvoor je werkt een tweede pensioenpijler? Dan kan je vragen dat ze jouw pensioen niet langer investeren in fossiele brandstofbedrijven.
• Je kan ook jouw stad of gemeente oproepen om hun financiële reserves en pensioenfonds niet langer in fossiele brandstoffen te investeren. Op gofossilfree.org/be vind je alle informatie die je nodig hebt om je eigen, lokale campagne op te starten.
FairFin maakt deel uit van de Klimaatcoalitie die wil dat beleidsmakers krachtige maatregelen nemen om de klimaatverandering tegen te gaan.
Met een eigen munt geef je geld een opdracht mee om bepaalde doelen te bereiken. Geld is namelijk een afspraak binnen een gemeenschap om iets te gebruiken als een betaal- of ruilmiddel. Met een eigen munt kan je met je lokale gemeenschap zelf die afspraken maken. Je kan bepalen welke activiteiten je zinvol vindt en hoe je mensen wenst te waarderen. Sommige gemeenschapsmunten zetten in op co-creatie tussen burgers, ondernemers en overheid. Andere realiseren ecologische en sociale duurzaamheid. Of ondersteunen de lokale handel.
Met gemeenschapsmunten zet je dus het gezamenlijke doel en de wederzijdse waardering weer centraal. Geld is slechts het middel.
In dat opzicht verschilt elke gemeenschapsmunt van de Bitcoin die een sterk individualistisch en speculatief karakter heeft.
Muntuit promoot, ondersteunt en ontwikkelt gemeenschapsmunten in Vlaanderen en Brussel.
Lees meer over gemeenschapsmunten op www.muntuit.be
Artsen leggen de eed van Hippocrates af waarbij ze beloven anderen geen schade te zullen berokkenen. Maar blijkbaar wordt mijn pensioengeld geïnvesteerd in bedrijven die behoren tot de grootste wapenproducenten of vervuilers van de wereld. Daar kan ik als huisarts niet mee leven. Want op kleine schaal streven naar gezondheid en welzijn, terwijl er op grotere schaal met mijn geld en dat van collega’s het omgekeerde gebeurt: dat gaat er bij mij niet in.
Daarom probeer ik nu een groep zorgverleners te verenigen die het belangrijk vindt dat hun geld wordt geïnvesteerd in lijn met hun waarden. Met deze groep wil ik bereiken dat er een duurzaam pensioenfonds wordt aangeboden dat naast een financiële ook een maatschappelijke meerwaarde nastreeft.
Ik ben vastbesloten mijn doel te bereiken, ook al besef ik als pionier dat het geen evidentie is om zo’n duurzaam pensioenfonds tot stand te brengen. In de hoop dat als het fonds er is, het ook kan worden aangeboden aan andere sectoren. Of beter nog: aan iedereen die noch aan mens noch aan milieu schade wil toebrengen.
— Anneleen De Bonte
Meer info: www.duurzaam-pensioen.be
Met een beperkt budget een belangrijke bijdrage leveren aan de maatschappij? Dat kan! Door een aandeel te kopen bij Socrowd ter waarde van 100 euro kun je een project ondersteunen dat zich inzet voor een sociaal positief doel. En het mooie is, dit bedrag krijg je achteraf gewoon weer terug.
Hoe werkt het? Projecten die sociale doelen stellen boven financiële winst, halen via Socrowd, het eerste sociale crowdfundingplatform van Vlaanderen, met een campagne geld op. Het opgehaalde bedrag wordt door Socrowd verdriedubbeld in de vorm van een renteloze lening aan de organisatie. Deze lening maak jij mogelijk door een aandeel te kopen. Zodra de lening volledig is terugbetaald door de organisatie, kun je jouw aandeel opnieuw verkopen en jouw geld terugkrijgen. Je kan het aandeel ook langer aanhouden en zo ruimte creëren voor een andere maatschappelijk zinvolle projecten.
Socrowd is een coöperatieve vennootschap. Hierbij bundelen meerdere individuen en organisaties geld om zo grotere investeringen te kunnen realiseren.
FairFin en Financité kennen een label toe aan coöperaties die een duurzame en solidaire aanpak volgen. Deze duurzame coöperaties zetten een commerciële activiteit op die niet enkel een meerwaarde biedt voor de aandeelhouders, maar ook voor andere belanghebbenden zoals de werknemers, de klanten en de samenleving in het algemeen. Naast financiële meerwaarde wordt dus gestreefd naar maatschappelijke meerwaarde.
Dankzij het FairFin & Financité Label brengen we mensen die in duurzame projecten willen investeren in contact met concrete projecten. Op www.fairfinlabel.be vind je projecten in de buurt of volgens een bepaald thema of sector, zoals hernieuwbare energie, duurzame mobiliteit of biologische voeding, maar ook cultuur en media, sociale huisvesting of solidaire investeringen in het Zuiden.
Investeren in coöperaties kan risico’s met zich meebrengen, maar zelfs met een klein deeltje van je spaargeld kan je een rechtstreekse steun geven aan nieuwe en waardevolle initiatieven. Dankzij de grote transparantie en inspraak binnen de coöperaties weet je in elk geval precies waar en hoe je geld geïnvesteerd wordt.
Meer info: www.fairfinlabel.be
Via onafhankelijk onderzoek brengt BankWijzer aan het licht welke waarden onze banken hanteren. Steeds meer mensen worden zich bewust van het beleid van hun bank. Jaarlijks sturen duizenden mensen via www.bankwijzer.be een klacht of compliment naar hun bank. Soms veranderen ze zelfs van bank.
Banken zijn gevoelig voor deze berichten. Onder invloed van Bankwijzer scherpten diverse banken hun investeringscriteria aan of gingen ze in gesprek met bedrijven die onverantwoord te werk gaan. Via BankWijzer kunnen we banken en de bedrijfswereld samen een geweten schoppen.
BankWijzer is een samenwerking van FairFin, 11.11.11, CNCD-11.11.11, Vrede, Netwerk Bewust Verbruiken, Bond Beter Leefmilieu, Amnesty International, ACV, CSC, Oxfam Solidariteit en Financité. BankWijzer België is onderdeel van de Fair Finance Guide International, met partners in Nederland, Duitsland, Frankrijk, Zweden, Noorwegen, Indonesië, Brazilië en Japan en wordt gefinancierd door SIDA, het Zweeds Agentschap voor Ontwikkelingssamenwerking.
De aanleiding van mijn bankoverstap? Een gesprek met mijn huisgenoten over wat je als individu effectief kan doen voor de vrede. Je kan bijvoorbeeld naar een wake gaan of een protestmars. Daar is uiteraard niks mis mee. Maar volgens mij is één van de belangrijkste dingen die je kan doen, je geld weghalen bij een bank die investeert in de wapenindustrie. Ik ben ervan overtuigd dat zoiets meer effect heeft.
Je geld overzetten lijkt weinig invloed te hebben. Maar als je er over nadenkt, heeft jouw beslissing wel degelijk een impact. Het bleek voor mij een kleine moeite, omdat ik als jonge gast nog geen afbetalingen heb of leningen bij de bank. Als je die overstap kan doen met een grote groep mensen dan is het effect nog groter. Het is ook tweeledig. Je haalt kapitaal weg bij onethische banken waardoor je hun het signaal geeft om een ethischer beleid te voeren om hun klanten niet te verliezen.
— Reinout Dewulf, Gent